Dat mooie zomerkleedje van H&M, een goedkope legging van Primark en die ene winterjas van Zara die iedereen heeft, we hebben waarschijnlijk allemaal fast fashion items in onze kleerkast hangen. Kleding is goedkoper en toegankelijker dan ooit, maar dat heeft helaas ook een keerzijde.
Wat is fast fashion?
Fast fashion is een term die gebruikt wordt voor kleding die gebaseerd is op de laatste nieuwe trends en op grote schaal geproduceerd wordt. Dat lijkt op het eerste zicht misschien onschuldig, want trends horen nu eenmaal bij de mode-industrie, maar wist je dat die industrie een van de vervuilendste ter wereld is?
Het probleem met fast fashion
Achter die snelle mode schuilen heel wat problemen. Vroeger waren er vier (lente, zomer, herfst, winter) of zelfs twee seizoenen (lente-zomer en herfst-winter) in de mode. Vandaag zijn dat er eigenlijk 52 seizoenen, want elke week brengen fast fashion ketens, zoals Zara of H&M, nieuwe collecties uit.
De invloed op onze planeet
Fast fashion kleding is meestal niet gemaakt om jaren mee te gaan en zo trendgevoelig dat we de kledingstukken niet dragen tot ze versleten zijn.
Het produceren van kleding vraagt heel wat water en energie. Om 1 katoenen t-shirt te maken, heb je zo’n 2500 liter water nodig, voor een jeans is dat al snel 7500 (!) liter. Bij die productie komen er ook heel wat chemische stoffen en microplastics in water terecht, wat zorgt voor enorme vervuiling.
De invloed op mensen
De omstandigheden waarin deze kleding gemaakt wordt, zijn ook problematisch. De mensen die de kleding maken moeten in onveilige omstandigheden werken voor een hongerloon. In opstand komen, kunnen of durven ze niet, want dat kan zware gevolgen hebben.
In 2013 stortte Rana Plaza in, een kledingfabriek in Bangladesh waar onder andere kleding voor Benetton, Primark, Mango, Gucci en Prada gemaakt werd. 1138 textielarbeiders overleden bij de ramp, duizend anderen raakte gewond.
1138 mensenlevens voor onze snelle mode. Voor die ene trendy t-shirt die we volgende maand niet meer zullen dragen.
Na de ramp in Rana Plaza werd Fashion Revolution opgericht, een organisatie die zich inzet voor een betere mode-industrie. Ze richtten onder andere de hashtag #WhoMadeMyClothes op, om te ijveren naar meer transparantie van modemerken over wie de kledij maakt, waar en in welke omstandigheden. Kledingbedrijven kunnen informatie delen via #IMadeYourClothes.
De impact van het coronavirus
Door Covid-19 is de fast fashion industrie er nog slechter aan toe dan voordien. Heel wat merken annuleerden hun bestellingen of weigeren te betalen voor bestellingen die al geplaatst waren, maar die ze nu niet verkocht krijgen. Op de website van Fashion Revolution is te lezen dat al meer dan 1 miljoen kledingmedewerkers in Bangladesh hun job verloren ten gevolge van het coronavirus.
Deze wanpraktijken bewijzen nogmaals dat fast fashion bedrijven vooral aan hun eigen winst denken en niet aan de medewerkers of de werkomstandigheden.
Het kan ook anders
Zijn alle modebedrijven dan slecht? Natuurlijk niet! Niet elk kledingbedrijf maakt fast fashion. Tegenwoordig zijn er ook heel wat duurzame kledingmerken. Slow fashion bedrijven maken tijdlozere kledij, lanceren geen 52 collecties per jaar, betalen hun medewerkers een eerlijke prijs, zorgen voor goede werkomstandigheden en houden rekening met hun impact op het milieu.
Het is belangrijk om genoeg research te doen, want er wordt ook vaak aan greenwashing gedaan. Dat betekent dat een bedrijf zich duurzamer voordoet dan het is. Stel genoeg vragen. Duurzame bedrijven hebben er normaal gezien geen probleem mee om transparant te zijn. Slide in de DM’s van je favoriete merken en vraag naar wie je kleding gemaakt heeft en in welke omstandigheden.
Moet ik nu al mijn fast fashion kleren weggooien?
Absoluut niet! Het beste dat je kunt doen voor het milieu, is gebruiken wat je al hebt. Je moet een kledingstuk minstens 30 keer dragen om de impact op het milieu enigszins te kunnen verantwoorden. Show de kleren die je al hebt some love en draag ze.
Een gaatje in je t-shirt of een kapotte rits? Kijk dan eerst of je het niet kunt (laten) maken voor je het kledingstuk weggooit. Heb je toch nood aan een nieuw item? Koop dan iets tweedehands of steun een slow fashion merk.
Wat kun jij doen?
- Kwaliteit boven kwantiteit: koop minder kleding en volg niet elke trend. Kwaliteitsvolle stukken die je jaren zult dragen zijn the way to go.
- Steun duurzame merken als je kan.
- Shop second hand first: apps als Vinted of Vestiaire Collective maken tweedehands winkelen eenvoudiger dan ooit.
- Ben je handig? Dan kun je misschien zelf een kledingstuk maken of een scrunchie maken uit een oude t-shirt.
- Activisme: spread the message, post over de impact van fast fashion op sociale media en stel bedrijven de vraag: #WhoMadeMyClothes?